Η Αγγελική Αντωνίου για τον EDUART

ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ... ΣΤΟΝ "EDUARΤ"

Πριν 5 χρόνια, όταν ξεκίνησα και μπήκα στην περιπέτεια του EDUART, δεν είχα καμιά αμφιβολία ότι έμπαινα μπροστά σε ένα θέμα που έκαιγε γιατί ο πρωταγωνιστής της ιστορίας μου ήταν άλλος ένας Αλβανός που εγκλημάτησε, άλλος ένας Αλβανός του οποίου την ιστορία οι συμπατριώτες μου θα ήθελαν να αγνοούν.

Η δύναμη της ιστορίας του όμως ξεπερνούσε την εθνικότητά του. Η περιπέτεια και το δράμα που έζησε ήταν για μένα πέρα από σύνορα, γλώσσα, θρησκεία και πολιτικά καθεστώτα.

Η ταινία δεν διαπραγματεύεται ούτε τον ρατσισμό, ούτε την έλλειψη ανεκτικότητας απέναντι στους μετανάστες. Είναι το δράμα ενός Ανθρώπου. Είναι η διαδρομή του ΕDUART από την κόλαση, στο καθαρτήριο μέχρι τον παράδεισο και το εξαγνισμό του. Ο ΕDUART στο τέλος της ταινίας καταφέρνει να τολμήσει να φωνάξει την ενοχή του και να ξανακερδίσει τη χαμένη του αθωότητα.

Η ιδέα και η αρχή της ταινίας

Τον Ιανουάριο του 2002 έπεσε στα χέρια μου το εκτενές άρθρο μιας εφημερίδας. "Νεαρός λαθρομετανάστης περνάει τα ελληνο-αλβανικά σύνορα και παραδίδεται οικειοθελώς στις ελληνικές αρχές, ομολογώντας το φόνο που είχε διαπράξει ένα χρόνο πριν στην Αθήνα".

Τις επόμενες μέρες αυτό το γεγονός με απασχόλησε πολύ έντονα. Ρώτησα ποινικολόγους, εισαγγελείς τι άραγε να κρύβεται πίσω από την εκούσια ομολογία του. Όλοι συμφώνησαν ότι η περίπτωση αυτή είναι πολύ σπάνια στην ιστορία της διεθνούς εγκληματολογίας: Ίσως να συμβαίνει μια φορά στα πενήντα ίσως και στα εκατό χρόνια.

Προσπάθησα να μάθω πού κρατείται ο Εντουαρτ. Ήταν προφυλακισμένος στις φυλακές Κορυδαλλού. Μετά από τέσσερις μήνες κατόρθωσα να πάρω άδεια επίσκεψης από το Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Όταν έφτασε η στιγμή για την πρώτη συνάντηση, έτρεμα στην ιδέα ότι θα αντιμετωπίσω ένα δολοφόνο. Κατανάλωσα στη διάρκεια της συνέντευξης όλη μου την ενέργεια για να κρύψω τα αρνητικά μου συναισθήματα. Ύστερα από αρκετές συναντήσεις μαζί του απαλύνθηκαν μερικές από τις επιφυλάξεις, τους φόβους και τους δισταγμούς μου.

Η αναζήτηση της αλήθειας

Μετά από έξι μήνες επισκέφθηκα για πρώτη φορά το μέρος που μεγάλωσε ο Εντουαρτ και κατόρθωσα να μιλήσω με την αδερφή του και με πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους που τον γνώριζαν. Ήθελα να σιγουρευτώ για τη μεταστροφή του Έντουαρτ, για τους λόγους της αφοπλιστικής του ενέργειας.

Για έναν ολόκληρο χρόνο, διασταύρωνα γεγονότα, έπαιρνα συνεντεύξεις και έκανα έρευνα που έφτασε στα όρια του δημοσιογραφικού ρεπορτάζ. Μπροστά μου δεν έβλεπα πια ένα τέρας αλλά ένα νέο άνθρωπο που έχει συνειδητοποιήσει τη βαρύτητα και την ενοχή της πράξης του και που νιώθει βαθιά μετάνοια γι' αυτό που έκανε.

Η δική μου αλλαγή και η δική μου αλήθεια

Στην τελευταία μας συνάντηση με διαβεβαίωσε, ότι μπορώ να γράψω ό,τι θέλω γι'αυτόν στο σενάριο. "Ήμουν ένας κακός άνθρωπος",μου είπε. Δεν ζήτησε ποτέ χρηματική αμοιβή για τις απογυμνωτικές συνεντεύξεις που μου έδωσε, δε θεωρεί σημαντικό τον εαυτό του γι' αυτό που έκανε, ούτε νιώθει ότι θα συμβεί κάτι το ιδιαίτερο σε περίπτωση που η ζωή του θα γίνει ταινία.

Δεν νιώθω πια φόβο ούτε οίκτο ή λύπη για τον Εντουαρτ. Απλά εκτίμηση για την προσωπική του μεταβολή. Εζησε το δικό του "Εξπρες του Μεσονυκτίου" και βγήκε δυνατός. Θα ήθελα να το εκφράσω με μια ελληνική έννοια: Νιώθω πλέον σεβασμό για την ΚΑΘΑΡΣΗ του.

Angeliki Antoniou

Σημείωμα Εshref Durmishi

Ηταν ένας σκληρός ανήθικος άνθρωπος. Όπως ο Φάουστ πούλησε την ψυχή του στο διάβολο. Αφαίρεσε μια ανθρώπινη ζωή. Όταν μετάνιωσε δεν είχε τίποτε να επιστρέψει. Κι επέστρεψε... τον εαυτό του...

Είχα μόλις τελειώσει τις σπουδές μου όταν η Αγγελική με επέλεξε να κάνω οντισιόν για το ρόλο του Έντουαρτ. Ηξερα ότι οι οντισιόν είχαν αρχίσει ένα χρόνο πριν και συνεχιζόταν στην Πρίστινα, τα Σκόπια , το Τέτοβο, και τα Τίρανα. Δύο εβδομάδες μετά, μου τηλεφώνησε για να με συγχαρεί λέγοντάς μου "Συγχαρητήρια, είσαι ο Έντουαρτ".

Μόλις διάβασα το σενάριο, ερωτεύτηκα την ιστορία και το χαρακτήρα του Έντουαρτ. Μαζί με το χαρακτήρα μεγάλωνε και η πρόκληση και η ευθύνη αυτού του ρόλου, ο οποίος δεν ήταν καθόλoυ εύκολο να υλοποιηθεί, ειδικά με τον τρόπο που η σκηνοθέτιδα ήθελε.

Στην εξέλιξη της ιστορίας ο Έντουαρτ περνάει μέσα από διάφορες καταστάσεις. Θα μπορούσα εύκολα να πω ότι ζει μια "ΚΟΛΑΣΗ" αλλά με τη δουλειά που κάναμε μαζί με την Αγγελική κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, καταφέραμε να δημιουργήσουμε τον Έντουαρτ που εμείς θέλαμε.

Η ιστορία που γράφτηκε και εξελίχθηκε σε ταινία είναι συγκινητική, ακόμα περισσότερο επειδή βασίζεται σε αληθινά γεγονότα. Έκλαψα για τον αληθινό Έντουαρτ και ελπίζω να τον γνωρίσω μία μέρα. Πιστεύω πως το κοινό θα αγαπήσει την ταινία, γιατί ο καθένας μπορεί να ανακαλύψει ένα κομμάτι του εαυτού του στους χαρακτήρες.

Eshref Durmishi

Σημείωμα Juergen Juergens

Το πιο σημαντικό πράγμα στην διεύθυνση φωτογραφίας δεν είναι το στήσιμο των μηχανημάτων αλλά η ατμόσφαιρα που πρέπει να δημιουργηθεί και αυτό μπορεί να γίνει μόνον μέσα από μια υγιή συνεργασία σκηνοθέτη - διευθυντή φωτογραφίας.

Δουλεύοντας με την Αγγελική Αντωνίου μου άρεσε γιατί είδα ότι όχι μόνον με αποδέχθηκε ως συνεργάτη αλλά ήξερε και πως να με αξιοποιήσει για το συμφέρον της ταινίας. Η Αγγελική είχε το όραμα στο μυαλό της και μου ζήτησε να την βοηθήσω ώστε να το "μεταφράσουμε" σε εικόνες. Όλα έγιναν μέσα από τη διαδικασία του διαλόγου και της ανταλλαγής απόψεων.

Αν κάτι δεν μου αρέσει στον αμερικανικό κινηματογράφο είναι ότι όλα γίνονται με τεράστια προσοχή, σαν να πρέπει να ακολουθηθούν συγκεκριμένοι κανόνες από τους οποίους ο δημιουργός απαγορεύεται να ξεφύγει. Ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος ευτυχώς είναι περισσότερο ανοιχτός.

Στις ιδέες, στην ελευθερία της έκφρασης και εν τέλει στο αισθητικό αποτέλεσμα. Εχω νοιώσει έτσι δουλεύοντας με τον Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ και τον Βιμ Βέντερς. To ίδιο ένοιωσα δουλεύοντας για τον EDUART. Του εύχομαι καλό ταξίδι.

Juergen Juergens